Bos-pudènt
Anagyris foetida
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Erbo-dóu-faiòu.
Noms en français : Anagyre fétide, Bois puant.
Descripcioun :Lou bos-pudènt es un aubret de 1 à 4 mètre, rare, que trachis proche d'anciàni fourtificacioun (abadié, fort, oppidum...) ounte es esta planta i'a d'an. Sèmblo veni de Grèço. Flouris d'ouro dins l'ivèr emé de flour, groupado pèr 3, jauno e sedouso, coume li jóuini ramo e lou dessouto de fueio. Lou noum vèn que lou bos pudis, subretout li jóuini ramo. La planto èi marcado sus la listo roujo, categourìo VU (vulnerablo).
Usanço :Aleva li grano, touto la planto es empouisounanto, d'enfant soun esta empouisouna en manjant li dòusso que sèmblon (un pau !) de baneto. Caup d'alcalouïde (anagyrine) qu'atacon li nèrvi e empachon pau à cha pau l'alenamen. Pèr acò, s'en fau proun mesfisa dins li preparacioun de poutingo.
Port : Aubre
Taio : 1 à 4 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anagyris
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,8 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 300 m
Aparado : Noun
Remarco :
Febrié à Abriéu
Liò : Pendis roucaious
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Anagyris foetida L., 1753
Mourdudo
Succisa pratensis
Caprifoliaceae Dipsacaceae
Àutri noum : Cap-d'ase, Flour-de-la-véuso, Véuso.
Noms en français : Succise, Mors-du-diable.
Descripcioun :La mordudo trachis en coulounìo dins li prado umido ; es uno planto pulèu raro au nostre. Se recounèis à si lòngui fueio en lanço e à sa racino coupado coume s'èro mordudo (d'aqui lou noum). I'a quatre petalo à la flour e li bratèio sèmblon de fueio.
Usanço :La mordudo es uno planto couneigudo pèr sougna li malautié de pèu coume la rougno o la rasco e apasima lou prusi. Lucho peréu contro lou raumas (espetouranto). Coume lis àùtris escabiouso, es utilisado à la primo coume depurativo "pèr neteja lou sang". Se fai uno tenchuro jauno emé li flour.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 120 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Succisa
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Dipsacaceae
Ordre : Dipsacales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 0,8 à 1,2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Setèmbre à óutobre
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Succisa pratensis Moench, 1794